Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753
Cerfuei-bastard
Chaerophyllum temulum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Cerfuei-di-bourrisco.
Noms en français : Cerfeuil penché, Cerfeuil enivrant.
Descripcioun :Lou cerfuei-bastard dóu gènre Chaerophyllum trachis au nostre subretout en ribo de ribiero e dins li bos umide. Se recounèis à si boutoun de flour clina avans la flourido. Èi peréu uno planto proun pelouso, majamen sus li pecou di fueio (fotò). Li petalo soun pas trop divisado pèr un Chaerophyllum. Coumpara emé lou cerfuei-fèr e lis àutri Chaerophyllum pèr pas s'engana. La bourrisco èi la saumo en maritime.
Usanço :Porto peréu lou noum de cerfuei-fèr-embriagant (cerfeuil enivrant et cerfeuil des fous), alor tant se poudrié que siegue un pau empouisounant, mai n'en sabèn pas mai.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ribiero
- Bos clar
- Sebisso
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Chaerophyllum temulum L., 1753